بررسی اثر توسعه مالی بر کارایی سیاست پولی

همان گونه که عملیات سیاست پولی بازارهای مالی و رفتار موسسات مالی را تحت تأثیر قرار می دهد، روشن است که اندازه و عمق بخش مالی نیز بر عملکرد سیاست پولی اثر می گذارد به گونه ای که بخش مالی توسعه یافته تر حوزه عمل سیاست را افزایش داده و بهبود عملکرد سیاست را به همراه دارد. با توجه به نقش توسعه مالی در رشد اقتصادی و ثبات بلندمدت که توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته ، بررسی نقش بازارهای مالی توسعه یافته تر در ثبات کوتاه مدت و کارایی سیاست های پولی نیز امری مهم است که تا کنون توجه کمی به آن شده است. لذا با توجه به این که مطالعه داخلی مشابهی در این زمینه صورت نگرفته است، در این پژوهش به بررسی اثر توسعه مالی بر کارایی سیاست های پولی پرداخته شده است. در این پژوهش سعی شده اثر توسعه مالی بر کارایی سیاست های پولی در 28 کشور توسعه یافته و در حال توسعه طی سال های 2006-1995 در قالب الگوی داده های تابلویی و به طور جداگانه در ایران طی سال های 1385-1359 در قالب یک سری زمانی بررسی گردد. بدین منظور شاخص های اعتبارات بخش خصوصی ، تعهدات نقدینگی یا بدهی های نقدی و شاخص کلیت مالی برای بازار سهام- شامل سرمایه ای شدن ، نسبت گردش وجوه و ارزش مبادله شده- به عنوان شاخص های توسعه مالی در نظر گرفته شد و معیاری برای کارایی سیاست های پولی استخراج گردید تا اثر شاخص های فوق بر این معیار سنجیده شود. نتایج حاصل از برآورد مدل با روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) برای 28 کشور توسعه یافته و در حال توسعه حاکی از آن بود که توسعه مالی با شاخص های مختلف ذکر شده بر کارایی سیاست پولی اثر مثبت و معنی دار دارد. همچنین استقلال بانک مرکزی و به کارگیری نظام هدف گذاری تورم نیز به عنوان متغیرهای کنترل بر کارایی سیاست های پولی اثر مثبت و معنی دار دارند. این نتایج برای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه یکسان بود و در هر دو گروه این کشورها بازارهای مالی توسعه یافته تر، نظارت بر استقلال بانک مرکزی و به کارگیری طرح هدف گذاری تورم به طرز چشمگیری به تحقق یک سیاست پولی کارا کمک می کند. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش (gmm) برای ایران نیز حاکی از آن بود که از شاخص های توسعه مالی دو شاخص اعتبارات بخش خصوصی و تعهدات نقدینگی بر کارایی سیاست پولی اثر مثبت و معنی دار دارند. همچنین همانند کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه نظارت بر استقلال بانک مرکزی و به کارگیری طرح هدف گذاری تورم نیز موجب کارایی بیشتر سیاست های پولی می گردد.